Zestaw 10 prostych ćwiczeń z piłką sensoryczną/rehabilitacyjną - poradnik dla rodziców
Poniżej znajdziesz 10 propozycji ćwiczeń, które mogą być wykonywane w domu z dzieckiem i wykorzystują piłkę sensoryczną/rehabilitacyjną. Ćwiczenia są dobrane tak, by wspierać integrację sensoryczną, rozwój równowagi, koordynacji i czucia głębokiego.
Wskazówka: Wykonuj ćwiczenia w bezpiecznej przestrzeni, wolnej od ostrych narożników i przeszkód. Dostosuj liczbę powtórzeń i czas trwania do możliwości dziecka — najlepiej rozpocząć od 1–2 minut na ćwiczenie i stopniowo wydłużać.
Ważne: wybierając ćwiczenia należy uwzględnić aktualny stan zdrowia dziecka i wszelakie ograniczenia wynikające z rozwoju ruchowego, psychicznego i emocjonalnego. Jeśli chcesz mieć pewność, że wybrane przez Ciebie ćwiczenia posłużą Twojemu dziecku skonsultuj swój wybór z terapeutą na co dzień pracującym z Twoim dzieckiem.
| Nr | Ćwiczenie | Opis | Korzyści dla SI |
|---|---|---|---|
| 1 | Skakanie w miejscu na piłce | Dziecko siedzi na piłce, trzymając się uchwytu lub dorosłego, wykonuje 10–20 skoków w miejscu. | Stymulacja przedsionkowa, rozwój równowagi i napięcia mięśniowego. |
| 2 | Przechylanie tułowia | Dziecko siedzi na piłce, trzyma się uchwytu; dorosły delikatnie przechyla piłkę w przód i w tył – dziecko utrzymuje równowagę. Powtórz 8–12 ×. | Wzmacnianie mięśni posturalnych, czucie głębokie, kontrola postawy. |
| 3 | Dostawianie stóp – balans | Piłka napompowana do lekko niskiego ciśnienia; dziecko stoi kolanami na piłce, trzyma się uchwytu, próbuje utrzymać równowagę przez 30–60 s. | Wysoka stymulacja propriocepcji, koordynacja bilateralna. |
| 4 | Przetaczanie się do przodu i tyłu | Dziecko leży brzuchem na piłce, trzyma uchwyty lub dorosłego; wykonuje delikatne przetaczanie w przód i w tył (np. 5 m) | Rozwijanie czucia głębokiego, percepcji ciała w przestrzeni. |
| 5 | Podrzucanie miękkiej piłeczki | Dziecko siedzi na dużej piłce, dorosły rzuca miękką piłeczkę – dziecko ją łapie i podrzuca ponownie. Powtórz 10 ×. | Koordynacja ręka-oko, stabilizacja postawy, ruch dynamiczny. |
| 6 | Wskakiwanie i zeskoki | Dziecko siedzi na piłce tuż przy macie; na sygnał wstaje i zeskakuje z piłki na matę. Powtórz 5–8 ×. | Pobudzenie ruchowe, planowanie motoryczne, |
| 7 | Kręcenie się w miejscu | Dziecko siedzi na piłce, trzyma się uchwytu; dorosły delikatnie obraca piłkę w prawo i w lewo, dziecko utrzymuje stabilną pozycję. | Stymulacja przedsionkowa rotacyjna, rozwój orientacji przestrzennej. |
| 8 | Balans na jednej nodze | Piłka lekko napompowana; dziecko stoi jedną nogą na piłce, drugą lekko zgiętą, trzyma się uchwytu. Utrzymuje pozycję przez 15–30 s, potem zmiana nogi. | Zaawansowana równowaga, czucie głębokie, siła centralna. |
| 9 | „Zabawa falą” | Dwoje dzieci lub dziecko i dorosły siedzą naprzeciw siebie na piłce; na sygnał dorosły delikatnie porusza piłką, tworząc falę – dzieci starają się wspólnie utrzymać równowagę. | Ćwiczenie współpracy, rytmu, stymulacja przedsionkowa. |
| 10 | „Tor przeszkód” z piłką | Ustaw maty, miękkie poduszki i piłkę jako element toru – dziecko skacze, siedzi na piłce, przetacza się i wstaje. | Integracja wielu zmysłów i umiejętności: równowaga, planowanie ruchu, czucie głębokie. |
Wskazówki dla rodziców:
Zawsze obserwuj dziecko podczas ćwiczeń – szczególnie jeśli ma zaburzenia SI.
Zacznij od krótkich sesji i stopniowo wydłużaj czas i trudność.
Po każdej sesji przeprowadź krótką rozmowę: „Jak się czułeś?”, „Co było trudne? Co fajne?” – wspieraj świadomość sensoryczną dziecka.
Łącz ćwiczenia z piłką z codziennymi aktywnościami: skakanie przed zabawą, balans po powrocie ze szkoły etc.
Pamiętaj o prawidłowej powierzchni i bezpieczeństwie – miękka mata pod piłką, czysta przestrzeń.
Objawy i skutki niepodjęcia terapii – dlaczego warto działać?
Objawy, które mogą wskazywać na potrzebę terapii ruchowej lub integracji sensorycznej
słaba koordynacja ruchowa: dziecko przewraca się często, ma trudności z chodzeniem po linie lub balansowaniem;
nadwrażliwość lub podwrażliwość dotykowa: reaguje przesadnie na dotyk, nie lubi niektórych materiałów lub odwrotnie – szuka mocnych bodźców;
trudności z równowagą i orientacją przestrzenną: np. niechęć do huśtawek, karuzel, przeszkody w aktywnościach ruchowych;
słaba koncentracja i impulsywność: dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego często mają trudności w skupieniu uwagi, pracy siedzącej;
problemy z napięciem mięśniowym: np. „lejące się” mięśnie, trudność w utrzymaniu pozycji siedzącej, wstanie z podłogi;
unikanie aktywności ruchowej lub „nadaktywność” w nieuporządkowany sposób.
Skutki niepodjęcia terapii
utrwalenie się deficytów motorycznych i sensorycznych — im dłużej dziecko nie otrzyma adekwatnego wsparcia, tym trudniej o korektę w późniejszym wieku;
pogłębienie trudności szkolnych i społecznych — np. słabsze wyniki w nauce, niższe poczucie własnej skuteczności, izolacja społeczna;
zwiększone ryzyko wystąpienia problemów emocjonalnych — frustracja, niska samoocena, lęk przed aktywnością fizyczną;
ograniczenie w codziennym funkcjonowaniu — trudności w ubieraniu się, w zajęciach pozalekcyjnych, w zabawie ruchowej rówieśników;
wyższe koszty terapeutyczne w przyszłości — terapia w młodszym wieku zwykle bywa szybsza i skuteczniejsza.
Dlaczego warto działać wcześniej
Im wcześniej podejmie się działania z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi (takich jak piłka rehabilitacyjna), tym większa szansa na sukces terapeutyczny. Wczesna interwencja pozwala na lepsze adaptacje układu przedsionkowego, proprioceptywnego i ruchowego, co przekłada się później na lepsze umiejętności w szkole, w życiu codziennym i aktywności fizycznej.
Polecane

Wałek Fitball Roller - Gymnic®

Piłka rehabilitacyjna Physio 120 cm - czerwona - Gymnic®

Piłka ciężka - 1 kg - Insportline®

Piłka rehabilitacyjna typu "Orzeszek" 50x100 cm z pompką - Allright®

Piłka rehabilitacyjna PEANUT AIR BALL - czarna - 45x90 cm z pompką - 4Fizjo®

Piłka sensoryczna przeźroczysta z koralikami – Tickit®

Piłka do skakania Hop Fantasy dla dzieci – ø45 cm – Gymnic®

Piłka do skakania dla dzieci Oppy 6 – Ø60 cm – Gymnic®

Physio Roll Plus piłka fasolka do ćwiczeń – Ø70 cm – Gymnic®

Gymnic Plus piłka do ćwiczeń ABS – Ø75 cm – Gymnic®

