O terapii integracji sensorycznej

Rozwój dziecka wymaga harmonijnej integracji wielu układów sensorycznych: przedsionkowego, proprioceptywnego, dotykowego i wzrokowego. Jednym z ważnych aspektów jest pewność ciała względem grawitacji, czyli poczucie stabilności i bezpieczeństwa w przestrzeni. U dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej (SI) często pojawia się problem określany jako niepewność grawitacyjna. Dziecko może czuć się „niestabilne”, niepewne w ruchu, często przewracać się lub unikać zabaw wymagających balansowania, skakania, wspinania się.

Orientacja przestrzenna to zdolność rozumienia i reagowania na informacje o pozycji ciała w przestrzeni, ruchu własnym ciałem oraz relacjach między ciałem dziecka a otoczeniem — zarówno statycznych (gdzie jestem) jak i dynamicznych (jak się poruszać, by uniknąć kolizji, jak pokonać przeszkodę). Dobra orientacja przestrzenna umożliwia m.in. płynne poruszanie się w pomieszczeniu czy na placu zabaw, prawidłowe reagowanie na zmiany podłoża, właściwe ustawienie rąk i nóg w ruchu, a także uczestnictwo w zabawach ruchowych.

Zgodnie z klasyczną teorią opracowaną przez A. Jean Ayres, integracja sensoryczna (SI) to proces, dzięki któremu układ nerwowy odbiera, przetwarza i organizuje bodźce sensoryczne (dotykowe, proprioceptywne – czyli czucia głębokiego, przedsionkowe – związane z ruchem i grawitacją, wzrokowe, słuchowe), a następnie wykorzystuje je do planowania i wykonywania adaptacyjnych reakcji ruchowych, posturalnych, poznawczych i emocjonalnych. journals.umcs.pl+1

Czy Twoje dziecko wpada w panikę na widok huśtawki? Unika schodów i zjeżdżalni? Kręci się w kółko aż do utraty równowagi, a może skarży się na zawroty głowy po krótkiej nawet jeździe samochodem? Jeśli te scenariusze brzmią znajomo, być może macie do czynienia z nadwrażliwością przedsionkową – jednym z najczęstszych zaburzeń przetwarzania sensorycznego. Jako rodzice, chcemy dla naszych pociech świata pełnego radosnych, beztroskich zabaw na placu zabaw, szaleństw na karuzeli i wspinaczek na drzewa. Dla dziecka z nadwrażliwością przedsionkową ten sam świat jest przerażający, nieprzewidywalny i… fizycznie nieprzyjemny. Jego układ nerwowy, zamiast czerpać przyjemność z ruchu, odbiera go jako zagrożenie, uruchamiając prymitywną reakcję „walcz lub uciekaj”.

Trudności w koncentracji u dzieci to jeden z najczęstszych problemów, z jakimi zmagają się współcześni rodzice, nauczyciele i terapeuci. W dobie nieograniczonej liczby bodźców, szybkiego tempa życia i coraz większych wymagań edukacyjnych, wiele dzieci doświadcza wyzwań związanych z utrzymaniem uwagi na zadaniu. Jednak ważne jest, aby zrozumieć, że trudności w koncentracji nie są wynikiem "lenistwa" czy "braku chęci", ale często mają swoje źródło w neurologicznych, sensorycznych lub emocjonalnych aspektach rozwoju dziecka.

Czy Twoje dziecko nie może usiedzieć spokojnie i ciągle się kręci, huśta, skacze, a mimo to wydaje się niezgrabne? A może wręcz przeciwnie – panicznie boi się wysokości, zjeżdżalni, karuzel, a nawet nagłych ruchów? To mogą być sygnały, że jego układ przedsionkowy, odpowiedzialny za zmysł równowagi i poczucie ruchu, nie działa prawidłowo. W Praksja.pl doskonale rozumiemy, jak kluczowy jest ten system sensoryczny dla ogólnego rozwoju dziecka. Prawidłowa stymulacja przedsionkowa to fundament, na którym buduje się pewność siebie, koordynacja ruchowa, a nawet umiejętność koncentracji uwagi.

W dzisiejszym świecie, gdzie dzieci spędzają coraz więcej czasu w pozycji siedzącej – w szkole, przed komputerem, podczas jedzenia czy odrabiania lekcji – pojęcie aktywnego siedzenia staje się kluczowe, zwłaszcza w kontekście terapii integracji sensorycznej (SI). Tradycyjne krzesło, choć wydaje się stabilne, może być barierą dla dzieci z pewnymi trudnościami sensorycznymi, utrudniając im koncentrację, utrzymanie prawidłowej postawy i efektywne przetwarzanie bodźców. W Praksja.pl wierzymy, że środowisko, w którym dziecko się uczy i bawi, powinno wspierać jego rozwój, a aktywne siedzenie jest jednym z narzędzi, które to umożliwia.

Czy Twoje dziecko wydaje się niezgrabne, często się potyka, ma trudności z nauką jazdy na rowerze, czy unika aktywności wymagających precyzyjnych ruchów? A może zauważasz, że ma kłopoty z pisaniem, zapinaniem guzików czy wiązaniem sznurowadeł? To mogą być sygnały problemów z koordynacją ruchową, często związanych z zaburzeniami integracji sensorycznej. W Praksja.pl wiemy, jak ważne jest wspieranie dzieci w rozwoju wszystkich umiejętności, dlatego przygotowaliśmy kompleksowy przewodnik, który pomoże rodzicom zrozumieć przyczyny trudności z koordynacją ruchową, a także podpowie, jak efektywnie wspierać swoje pociechy w domu, wykorzystując odpowiednie pomoce terapeutyczne.

Czy Twoje dziecko często się potyka, ma trudności z jazdą na rowerze, czy unika zabaw, które wymagają utrzymania równowagi? Jeśli tak, możliwe, że ma problemy z integracją sensoryczną, a w szczególności z układem przedsionkowym. W Praksja.pl doskonale rozumiemy, jak ważne jest wspieranie prawidłowego rozwoju dzieci, dlatego przygotowaliśmy obszerny przewodnik, który pomoże rodzicom zrozumieć, czym są zaburzenia równowagi w kontekście integracji sensorycznej i jak można efektywnie wspierać swoje pociechy w domu.

Nadwrażliwość dotykowa, zwana również obronnością dotykową, to jedno z najczęstszych zaburzeń przetwarzania sensorycznego u dzieci. Maluchy z tym problemem często reagują lękiem, płaczem lub nawet agresją na codzienne bodźce dotykowe, takie jak ubrania, mycie włosów czy przytulanie. Bez odpowiedniej interwencji może to prowadzić do trudności emocjonalnych, społecznych i rozwojowych.

Lekceważenie zauważonych, niepokojących sygnałów jakie otrzymujemy od dziecka jest początkiem łańcucha zaniedbań. Dziecko pozostawione bez pomocy nie będzie rozwijać się prawidłowo. Nie, ono z tego samo nie wyrośnie. Warto zwracać uwagę na rozwój naszej pociechy i możliwie szybko reagować na to, co budzi nasz niepokój. Konsultować swoje obserwacje ze specjalistami i w razie potrzeby podejmować niezbędne działania.

Huśtawka terapeutyczna to jedno z podstawowych narzędzi stosowanych w terapii integracji sensorycznej (SI). Jej działanie opiera się na stymulacji układu przedsionkowego, który odpowiada za poczucie równowagi, koordynację ruchową i orientację w przestrzeni. Dostępne jest wiele rodzai huśtawek tego typu. Mają one różne formy i zastosowania. Kilka przykładów huśtawek terapeutycznych znajdziesz tutaj.